Bộ 40 宀 miên [7, 10] U+5BB6
家
gia, cô♦(Động) Ở, cư trú. ◎Như: thiếp gia Hà Dương 妾家河陽 (Văn tuyển, Biệt phú 文選, 別賦) thiếp ở Hà Dương.
♦(Danh) Nhà (chỗ ở). ◎Như: hồi gia 回家 trở về nhà.
♦(Danh) Chỉ quốc gia. ◇Trương Hành 張衡: Thả Cao kí thụ kiến gia 且高既受建家 (Đông Kinh phú 東京賦) Cao Tổ thụ mệnh trời kiến lập quốc gia.
♦(Danh) Triều đình, triều đại. ◎Như: Hán gia 漢 家 (triều đình) nhà Hán.
♦(Danh) Chỉ vợ hoặc chồng. ◇Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: Hoàn hữu Trương Tài gia đích, Chu Thụy gia đích bồi trước 還有張材家的, 周瑞家的陪著 (Đệ tam thập cửu hồi) Lại có cả vợ Trương Tài, vợ Chu Thụy tiếp đãi.
♦(Danh) Trường phái, lưu phái. ◎Như: nho gia 儒家 nhà nho, đạo gia 道家 nhà theo phái đạo Lão, bách gia tranh minh 百家爭鳴 trăm nhà đua tiếng.
♦(Danh) Người chuyên môn. ◎Như: văn học gia 文學家 nhà văn học, chính trị gia 政治家 nhà chính trị, khoa học gia 科學家 nhà khoa học.
♦(Danh) Người (làm nghề). ◎Như: nông gia 農家 nhà làm ruộng, thương gia 商家 nhà buôn.
♦(Danh) Tiếng tự xưng hoặc xưng gọi người khác. ◎Như: tự gia 自家 tôi đây, cô nương gia 姑娘家 cô nương nhà, tiểu hài tử gia 小孩子家 chú bé nhà.
♦(Danh) Khu vực, đất đai, ấp phong cho bực đại phu cai trị thời xưa. ◇Luận Ngữ 論語: Khâu dã văn hữu quốc hữu gia giả, bất hoạn quả nhi hoạn bất quân, bất hoạn bần nhi hoạn bất an 丘也, 聞有國有家者, 不患寡而患不均, 不患貧而患不安 (Quý thị 季氏) Khâu này nghe nói người có nước có ấp (tức ấp phong của các đại phu), không lo ít mà lo (sự phân chia) không đều, không lo nghèo mà lo (xã tắc) không yên.
♦(Danh) Lượng từ: gia đình, cửa tiệm, xí nghiệp. ◎Như: lưỡng gia lữ quán 兩家旅館 hai khách sạn, kỉ gia công xưởng 幾家工廠 vài nhà máy.
♦(Danh) Tục đối với người ngoài, tự xưng bậc tôn trưởng của mình là gia. ◎Như: gia phụ 家父 cha tôi, gia huynh 家兄 anh tôi.
♦(Danh) Họ Gia.
♦(Hình) Thuộc về một nhà. ◎Như: gia trưởng 家長 người chủ nhà, gia nhân 家人 người nhà, gia sự 家事 việc nhà, gia sản 家產 của cải nhà, gia nghiệp 家業 nghiệp nhà.
♦(Hình) Nuôi ở trong nhà (cầm thú). ◎Như: gia cầm 家禽 chim nuôi trong nhà, gia súc 家畜 muông nuôi trong nhà.
♦(Trợ) Đặt giữa câu, tương đương như địa 地, đích 的. ◇Tây du kí 西遊記: Đại oản gia khoan hoài sướng ẩm 大碗家寬懷暢飲 (Đệ ngũ thập nhất hồi) Rót từng bát lớn uống (một cách) tha hồ thỏa thích.
♦Một âm là cô. (Danh) Cũng như chữ cô 姑. Thái cô 太家 tiếng gọi tôn trọng dành cho phụ nữ. ◎Như: Ban Chiêu 班昭 vợ Tào Thế Húc 曹世叔 đời nhà Hán, vì có đức hạnh lại học giỏi, được cử vào dạy vợ con vua nên gọi là Tào Thái cô 曹太家.
1. [陰陽家] âm dương gia 2. [音樂家] âm nhạc gia 3. [恩家] ân gia 4. [安家] an gia 5. [百家] bách gia 6. [白手成家] bạch thủ thành gia 7. [邦家] bang gia 8. [八大家] bát đại gia 9. [兵家] binh gia 10. [咱家] cha gia 11. [政治家] chính trị gia 12. [專家] chuyên gia 13. [顧家] cố gia 14. [機杼一家] cơ trữ nhất gia 15. [公家] công gia 16. [居家] cư gia 17. [舉家] cử gia 18. [仇家] cừu gia 19. [名家] danh gia 20. [大家] đại gia 21. [家僕] gia bộc 22. [家禽] gia cầm 23. [家景] gia cảnh 24. [家政] gia chính 25. [家主] gia chủ 26. [家具] gia cụ 27. [家用] gia dụng 28. [家道] gia đạo 29. [家弟] gia đệ 30. [家丁] gia đinh 31. [家庭] gia đình 32. [家童] gia đồng 33. [家當] gia đương 34. [家教] gia giáo 35. [家頁] gia hiệt 36. [家火] gia hỏa 37. [家鄉] gia hương 38. [家兄] gia huynh 39. [家口] gia khẩu 40. [家母] gia mẫu 41. [家廟] gia miếu 42. [家門] gia môn 43. [家嚴] gia nghiêm 44. [家人] gia nhân 45. [家奴] gia nô 46. [家譜] gia phả, gia phổ 47. [家法] gia pháp 48. [家風] gia phong 49. [家父] gia phụ 50. [家君] gia quân 51. [家眷] gia quyến 52. [家產] gia sản 53. [家事] gia sự 54. [家畜] gia súc 55. [家財] gia tài 56. [家嫂] gia tẩu 57. [家祭] gia tế 58. [家聲] gia thanh 59. [家室] gia thất 60. [家世] gia thế 61. [家書] gia thư 62. [家叔] gia thúc 63. [家屬] gia thuộc 64. [家小] gia tiểu 65. [家信] gia tín 66. [家祖] gia tổ 67. [家祖母] gia tổ mẫu 68. [家尊] gia tôn 69. [家宅] gia trạch 70. [家長] gia trưởng 71. [家傳] gia truyện, gia truyền 72. [家資] gia tư 73. [家慈] gia từ 74. [家私] gia tư 75. [家問] gia vấn 76. [家醜不可外揚] gia xú bất khả ngoại dương 77. [寒家] hàn gia 78. [火家] hỏa gia 79. [皇家] hoàng gia 80. [回家] hồi gia 81. [傾家] khuynh gia 82. [傾家敗產] khuynh gia bại sản 83. [六家] lục gia 84. [戀家] luyến gia 85. [墨家] mặc gia 86. [儒家] nho gia 87. [寧家] ninh gia 88. [冤家] oan gia 89. [分家] phân gia 90. [佛家] phật gia 91. [管家] quản gia 92. [洒家] sái gia 93. [史家] sử gia 94. [在家] tại gia 95. [齊家治國] tề gia trị quốc 96. [世家] thế gia 97. [書香世家] thư hương thế gia 98. [承家] thừa gia 99. [全家] toàn gia 100. [全家福] toàn gia phúc 101. [債家] trái gia 102. [哲家] triết gia 103. [出家] xuất gia 104. [倡家] xướng gia